Tradycyjne potrawy bożonarodzeniowe w Europie

W Austrii tradycyjne potrawy różnią się w zależności od regionu. Często przyrządza się karpia, ale popularna jest również świąteczna gęś. W austriackim jadłospisie pojawiają się też regionalne zupy, takie jak kartoflanka czy zupa kiełbasiana, która – jak sama nazwa wskazuje – składa się z domowych kiełbasek, makaronu i warzyw. Ponadto na stół często trafiają dania na zimno – rostbef, gęsia wątróba, wędzony łosoś i filety rybne, a także owoce morza w towarzystwie sałatek i dipów. Podobnie jak w Szwajcarii, coraz większą popularnością na Boże Narodzenie cieszy się mięsne lub serowe fondue.

Duńczycy są wierni swojej bożonarodzeniowej tradycji. Pieczona kaczka nadziewana śliwkami i jabłkami lub pieczeń wieprzowa z chrupiącymi dodatkami to dania, które goszczą na świątecznych stołach u ponad 90 procent Duńczyków. Jako dodatki serwuje się gotowane ziemniaki lub karmelizowane małe ziemniaczki i czerwoną kapustę. Do tego porządny sos do pieczeni. Deser to rodzaj ryżowego puddingu z migdałami i sosem wiśniowym.

We Francji tradycyjne wigilijne menu składa się z foie gras (otłuszczona gęsia wątróbka) lub ostryg na przystawkę, kapłona z kasztanami jako danie główne oraz „Bûche de Noël” na deser. Kapłon to wykastrowany i specjalnie utuczony młody kogut, którego mięso uchodzi za wyjątkowo delikatne. Deser „Bûche de Noël” to rolada z ciasta biszkoptowego, którą w zależności od upodobań nadziewa się na przykład czekoladą lub owocami i która wyglądem przypomina drewniane polano. Jak wygląda, pokazuje ilustracja z lewej strony.

W Niemczech na kolację wigilijną je się kaczkę lub pieczeń z gęsi, a w niektórych regionach także karpia, pstrąga lub skromnie sałatkę ziemniaczaną z kiełbaskami. W ostatnicc latach coraz większą popularnością wśród Niemców cieszy się raclette.

W Anglii ulubioną potrawą na Boże Narodzenie jest indyk. Od kiedy król Edward VII zapoczątkował w XIX wieku tę kulinarną modę, co roku ponad dwie trzecie Brytyjczyków piecze indyka na święta. Do typowych dodatków należą smażone ziemniaki i pasternak, marchew, brukselka i dużo sosu: z reguły pieczeń faszeruje się i podaje w towarzystwie sosu brusznicowego lub chlebowego. „Pigs in blankets” – małe kiełbaski zawijane w chrupiącym boczku – to także popularny dodatek. Pozostałe mięso spożywane jest następnego dnia na zimno w kanapkach lub z ogórkiem, ewentualnie w sosie curry po uprzednim podgrzaniu.

We Włoszech w wigilię na stołach królują wykwintne dania rybne. Następnego dnia na północy kraju spożywa się raczej konkretne dania, takie jak nadziewane mięsem ravioli, natomiast na południu często pojawia się jagnięcina. Ciekawostka: w rejonie Neapolu, w pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia, często serwuje się węgorza.

W Polsce zawsze pozostawia się jedno wolne miejsce przy stole, na wypadek wizyty nieoczekiwanego gościa. Typowe potrawy to panierowany w mące karp, śledź w oleju z cebulą lub tradycyjny bigos, który doprawia się suszonymi grzybami, masłem i śmietaną. Wiele rodzin w Wigilię je czerwony barszcz z uszkami nadziewanymi grzybami lub pierogi z kapustą i grzybami, a na deser oczywiście makowiec.

Do tradycyjnych dań bożonarodzeniowych i noworocznych należy w Rosji sałatka Olivier. W jej skład wchodzą gotowane ziemniaki, ogórek kiszony, groszek, jajka, marchew i gotowane mięso wołowe, ewentualnie kurczak. Całość zostaje doprawiona solidną porcją majonezu. Śledź w„kożuszku” – warstwowa sałatka z pokrojonym w kostkę, marynowanym śledziem, pokryta ugotowanymi i startymi warzywami jak ziemniaki, marchew lub czerwony burak, to również bardzo popularne danie. Ostatni składnik nadaje sałatce charakterystyczną fioletową barwę. W wielu regionach na Boże Narodzenie podaje się również „chołodeć”, czyli wieprzowinę w galarecie, którą przygotowuje się na bazie mięsnego wywaru.

Hiszpania może poszczycić się wieloma różnymi tradycjami, ale faszerowany indyk jest najbardziej rozpowszechnionym daniem. Dawniej żywe indyki sprzedawano na lokalnym targu, gdzie ludzie kupowali je i chodowali aż do świąt, kiedy to indyk trafiał na bożonarodzeniowy stół. Na tradycyjnej hiszpańskiej wigilii nie może zabraknąć też deseru, jakim jest „turrón” – hiszpański odpowiednik nugatu, który przygotowuje się z jaj, migdałów, miodu i cukru.

Szwajcaria nie ma typowej potrawy bożonarodzeniowej. Okres Bożego Narodzenia w Szwajcarii jest tradycyjnie dzielony na czas adwentu, postu i świętowania, co w języku kulinarnym oznacza, że po czterdziestu „chudych”, bezmięsnych dniach znów wolno spożywać mięso. Tak więc w jadłospisie pojawiają się najczęściej dania mięsne, które różnią się w zależności od regionu. W ostatnich latach jedną z najpopularniejszych potraw świątecznych jest „fondue chinoise”, czyli chińskie fondue z mięsem.